Column #2 : Thuisblijven
Een terugkerende column van docent Beeldende Vorming, Jeroen Fransen…
Thuisblijven
Dit jaar is op vakantie gaan een activiteit met haken en ogen. Wat kan wel en wat kan niet? Is het wel verstandig en veilig om te reizen? Grote kans dat we een belangrijk deel van onze vrije tijd in eigen land en rondom het eigen huis zullen doorbrengen. Geen spectaculaire uitzichten of exotische bestemmingen wellicht. Is het een ramp? Saai hoeft het er allerminst op te worden.
Als tienjarige jongen begon ik in 1990 met het volgen van tekenlessen bij kunstenaar Marja de Jong in Zwijndrecht. Op een dag vertelt ze me dat ze altijd op vakantie gaat in haar eigen huis, tuin en plaats. Dat moest ze me toen nog wel even uitleggen. Door te denken dat je op vakantie bent in een vreemde plaats en vertoeft in een ander huis, gaan je ineens allerlei zaken opvallen die je voorheen niet zag. Het oude en vertrouwde wordt fris en nieuw. Een prima oplossing voor de tijd waarin we nu leven. Je blijft thuis en je bent toch ergens anders. Zo simpel en het werkt. Het kost alleen wat verbeeldingskracht. Tja waar haal je die nou weer vandaan? Hedendaagse beeldende kunst biedt misschien wel de oplossing!
In Dordrecht, op de andere Maasoever, tegenover Zwijndrecht woont de hedendaagse schilder Albert Zwaan. Albert is een schilder die gespecialiseerd is in stadslandschappen. Veel inspiratie haalt hij uit de omgeving waarin hij woont en werkt. Wederopbouwbuurten waarin hij als kind in de jaren zestig opgroeide passeren in zijn schilderijen vaak de revue in felle en onnatuurlijke kleuren, met elementen van patronen en graffiti. Het is alsof we in een visuele elektronische sound Cloud zijn terechtgekomen.
Albert leerde ik kennen in het jaar 2002 tijdens een tentoonstelling in zijn atelier. Ik ben altijd gefascineerd gebleven door zijn schilderijen. Als kind liep ik vaak door Dordrecht en heb er ook een tijd gewoond en mijn atelier gehad. Het werk van Albert is voor mij een feest der herkenning en tegelijkertijd ook altijd weer een ontdekking van iets nieuws in het oude en vertrouwde.
In het najaar van 2019 ben ik met de leerlingen van de tweede klas in Vinkeveen begonnen aan het Albert Zwaan project. Ik liet de leerlingen het werk van Zwaan online opzoeken en bekijken. Ze mochten drie afbeeldingen van zijn schilderijen die ze het mooist vonden uitkiezen als studiemateriaal. Met elkaar bespraken we de foto’s en keken we hoe het werk van hem in elkaar zit, zowel op het niveau van het plaatje (de voorstelling) maar ook vormen, kleuren en patronen (de vormgeving).
Om studiemateriaal te produceren gaf ik de leerlingen de opdracht om een fotoserie te maken rondom het eigen huis en hun vertrouwde buurt. De best gelukte foto van de serie werd uiteindelijk uitgewerkt in plakkaatverf op papier in de stijl van Albert Zwaan.
De opdracht was best pittig en deed een beroep op hun verbeeldingskracht en doorzettingsvermogen. Ineens moest je ook weer gaan nadenken en uitvogelen hoe je je huis in dat lastige perspectief tekent. En een huis is toch niet paars! Tja … in schilderijen hoef je niet altijd de realistische kleuren te kiezen. Het was een beetje alsof sommigen voor het eerst een olijf aten op vakantie in een land rondom de Middellandse zee. Al met al, smaak en waardering kan veranderen en verrijkt worden. Geduld en aandacht doen wonderen. Er zijn bijzondere werkstukken uit hun handen gekomen. Huizen, boerderijen, kerken, stadslandschappen en dorpsgezichten van Vinkeveen, Mijdrecht en omgeving op een ander manier verbeeld en daardoor fris en nieuw.
Mocht je deze vakantie eens een wandelingetje maken door je eigen buurt of even opkijken uit je boek of magazine zet dan eens de zonnebril af en de Albert Zwaan bril op. Ik verzeker je, de KLM-zwaan heeft het nakijken, zo’n uitzicht heb je nog nooit gehad. En dat helemaal gratis en voor niets!
Ik wens iedereen een kleurrijke vakantie toe!